طبقه بندی ژنوتیپهای ملج (ulmus glabra hudsan) در رویشگاههای شمال کشور

در این پژوهش به منظور بررسی تنوع ژنتیکی درون گونه ای در گونه ملج (ulmus glabra) در سه رویشگاه ارسباران، نوشهر و گرگان الگوهای ایزوآنزیمی درختان سالم، نیمه بیمار و بیمار با یکدیگر مقایسه شدند. نتایج حاکی از این بود که کمترین تنوع ژنتیکی در این گونه در رویشگاه ارسباران، حد متوسط آن در نوشهر و بیشترین میزان این تغییرات در گرگان وجود دارد. در ضمن الگوهای ایزوآنزیمی درختان رویشگاه ارسباران با دو رویشگاه دیگر تفاوتهای زیادی در جایگاههای ایزوآنزیمی نشان می دهند و به همین دلیل احتمال می رود که منشاء جغرافیایی آنها از جنگلهای کشور همسایه (جمهوری آذربایجان) باشد. الگوهای ایزوآنزیمی درختان سالم نیز با الگوهای درختان نیمه بیمار و بیمار تفاوتهای شاخصی را نشان دادند که مطابق با شرایط فیزیولوژیکی بود که از گیاهان سالم، بیمار یا نیمه بیمار انتظار می رفت . در یک مورد درخت بیمار در رویشگاه نوشهر تفاوتهای بسیار زیادی مشاهده شد که به همین دلیل احتمال می رود که این پایه از نظر ژنتیکی با سایر پایه ها تفاوت داشته باشد (به احتمال زیاد از ژنوتیپهای حساس به بیماری مرگ نارون است). در بخش دیگری از پژوهش به منظور استفاده از الگوهای ایزوآنزیمی به عنوان شاخصی برای تعیین وضعیت سلامت گیاه از تنش اسیدیته استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که واکنشهای درختان سالم، بیمار و نیمه بیمار تفاوتهای زیادی با یکدیگر داشته و درختان سالم از نظر بروز ضعف فیزیولوژیک نسبت به دو درخت بیمار از تاخیر فاز زمانی محسوسی برخوردار هستند. به همین دلیل از این روش می توان برای شناخت وضعیت سلامت درختان ملج استفاده کرد. از آنجا که تشخیص ظاهری وضعیت سلامت درختان این گونه همواره کار آسانی نیست ، این روش گامی موثر در انجام مطالعات ژنتیکی و اصلاح درختان جنگلی به شمار می رود.